AB'den, Kıbrıs Türklerinin ekonomik entegrasyonunu iyileştirme hamlesi

20/06/2008

Kıbrıs'ı yeniden birleştirme amaçlı çabalara verdiği desteği dile getiren AB, bölünmüş adadaki ticareti kolaylaştırma ve böylelikle de Kıbrıs Türk toplumunun ekonomik izolasyonunu haifletme amaçlı bir dizi tedbiri bu hafta onayladı.

(AP, Reuters, Cyprus Mail - 19/06/08; AFP, AP, DPA, CNA, BM Haber Merkezi - 18/06/08; Cyprus Mail, Zaman, Anadolu Ajansı – 19/06/08; Hürriyet - 17/06/08, 20/06/08; AP, AFP, EU - 16/06/08; Avrupa Komisyonu - 10/04/08)

Kıbrıs Rum Kesimi Devlet Başkanı Demetris Hristofiyas ve KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat geçen ay bir araya geldiler. [Getty Images]

AB dışişleri bakanları, Kıbrıs'ın 34 yıldır devam eden bölünmüşlüğüne son vermek amacıyla, Kıbrıs Rum ve Kıbrıs Türk toplumları arasındaki ticareti kolaylaştıran tedbirleri bu hafta onayladılar.

Bakanların Lüksemburg'daki toplantısından sonra yayınlanan bildiride, bakanların adanın "yeşil hattı" üzerinden yapılan ticaret ve seyahatle lgili kuralları değiştirerek adanın "ticari ve ekonomik bütünleşmesini" artırmayı hedefledikleri belirtildi.

Avrupa Komisyonu (AK) Yeşil Hat Yönetmeliğinde Nisan 2004 tarihinde yapılan değişiklikleri iki ay önce onayladı. Üç önemli tedbir arasında, Rum kontrolündeki güney kesimde satılmaları halinde Kıbrıs Türk yönetimindeki kuzey kesimden gelen tarım ürünlerine uygulanan vergilerin genel olarak kaldırılması da yer alıyor.

Bir diğer tedbirde, Kıbrıs Türk kuzey kesiminden Kıbrıs Rum güney kesimine altı aya kadar süreyle mal girişine izin veriliyor.

Dahası, Kıbrıs Türk mağaza sahiplerine yardım etme amaçlı bir hareketle, insanlara hattı geçerken bavullarında 135 avro değerinde mal yerine 260 avro değerinde mal taşıma izni veriliyor.

AB dışişleri bakanları yeni tedbirlerin "adada elverişli bir ortam oluşması, insanların hattı geçişlerini kolaylaştırması ve devam eden barış sürecini desteklemesini" umduklarını belirttiler.

Türk askerinin, adayı Yunanistan ile birleştirmeyi amaçlayan Atina destekli kısa bir darbeyi bastırmak amacıyla adaya çıktığı 1974 yılından bu yana Kıbrıs etnik toplumlar arasında bölünmüş durumda bulunuyor.

BM sponsorluğundaki bir yeniden birleşme girişimi, Nisan 2004'te Kıbrıs Rum seçmenlerinin yoğun itirazı sonucunda başarısızlığa uğradı. Kıbrıs Türk toplumunun büyük kısmı plana destek vermesine karşın, sonunda Mayıs 2004'te AB'ye yalnızca adanın uluslararası alanda tanınan Rum tarafı katıldı. Ekonomik izolasyon altındaki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni yalnızca Ankara tanıyor.

Adayı yeniden birleştirme umutları, Kıbrıs Rum Kesimi'nin yeni seçilen devlet başkanı Demetris Hristofiyas ve KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın BM sponsorluğunda yeni barış müzakereleri başlatılması için hazırlıklara başlanmasına karar verdikleri Mart ayında tekrar yeşerdi.

Müzakerelerin temelini atmaları için toplam 13 adet çalışma grubu ve teknik komite Nisan ayında çalışmalara başladı.

Hristofiyas ve Talat ilerlemeleri gözden geçirmek üzere 23 Mayıs'ta bir araya geldiler. O zaman, mülkiyet hakları, güvenlik ve yetki paylaşımı düzenlemeleri gibi çetin konularla uğraşan gruplara daha fazla zaman gerekeceği ortaya çıktı. Toplum liderleri, müzakere sürecinin yakında başlayıp başlamayacağını değerlendirmek üzere Haziran ve Temmuz aylarında tekrar buluşacaklar.

Ancak Hristofiyas 19 Haziran'da Brüksel'de yaptığı açıklamada, Kıbrıs Türk müzakerecilerin her kararda Ankara'nın onayını istediklerini söyleyerek Türkiye'nin rolünden duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Kıbrıs Rum lideri, Türkiye'nin askerlerinin kuzey Kıbrıs'tan çekilmesi yönünde çağrıda da bulundu.

İki günlük ziyaretini Çarşamba günü tamamlayan BM Genel Sekreterinin Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Lynn Pascoe, sonunda bir barış anlaşmasına varılacağından emin olduğunu belitti. Lefkoşe'de konuşan Lascoe, "Çok uzak olmayan bir gelecekte gerçek müzakerelere başlayacaklarını düşünüyorum." dedi.

Bu içerik SETimes.com için hazırlanmıştır.